Hallo! Er gloort een beetje hoop aan het einde van de corona-tunnel. Ik heb op een terras gezeten. Mijn ouders (en die van de chef kattengifjes) hebben hun eerste prik gehad. En de kringloopwinkels zijn ook eindelijk weer open (wij kochten afgelopen weekend een Ruud Gullit-spiegel, ja echt).

Godzijdank kon ik mezelf deze week alsnog ergens kwaad over maken, omdat geschiedenisprogramma Andere Tijden dreigt te verdwijnen. Maar als u geen zin heeft in menings over de NPO kunt u ook gewoon doorscrollen naar de kattengifjes hoor, no hard feelings (daarna wel even op 'afmelden' klikken aub).

Veel plezier met deze Circulaire !

---

Waarom verdwijnt Andere Tijden? Omdat de NPO het internet niet serieus neemt

Afgelopen week werd bekend dat geschiedenisprogramma Andere Tijden na twintig jaar gaat verdwijnen . De NPO wil graag een jonger publiek trekken (dat is alles onder de 50 in Hilversum). Het programma moest eerder al van 35 naar 18 uitzendingen per jaar. Presentator Hans Goedkoop vertrok destijds. Hij wist al wat die vermindering inhield: een sterfhuisconstructie.

Frans Klein van de NPO was te gast bij Nieuwsuur om de keuze te motiveren. Echt heel duidelijk werd het niet waarom Andere Tijden moet verdwijnen (iets met 'een betere mix van aanbod'). Interessant wordt het wel, als interviewer Jeroen Wollaars vraagt hoe het zit met de distributie: “mensen van mijn generatie kijken wel NPO, maar dan op hun laptop”. Klein: “Maar laptop is ook TV kijken voor ons (…) dus laten we niet over de definitie steggelen.”

Klein’s functie is ‘directeur video’, maar zijn antwoord laat goed zien wat hij eigenlijk is: directeur televisie. Voor de NPO is ‘online video’ een synoniem voor ‘televisie terugkijken’. Maak een programma voor primetime NPO1, pleur het in een app en tada: video on demand. Ik zou zeggen dat online hele andere eisen stelt aan inhoud en distributie, maar voor de NPO is alles lineair. Als je dat eenmaal weet zie je die zienswijze bij alles wat de NPO doet. Bij de NPO-podcasts bijvoorbeeld, waarin stukken van het radiojournaal opduiken, of de uitslag van FC Emmen – VVV midden in een gevoelig verhaal. Maak een radioprogramma, pleur het in een app en tada: een podcast.

Er zijn in Hilversum wél mensen die snappen dat internet iets anders is dan televisie. BOOS van Tim Hofman krijgt regelmatig een miljoen views op YouTube. NOS Stories krijgt er ook makkelijk een paar honderdduizend. Maar die, specifiek voor internet gemaakte, initiatieven kwamen er vooral ondanks, niet dankzij de NPO. Suzanne Kunzeler, die verantwoordelijk is voor de jongerenzender NPO3, noemde in 2016 de video’s van BOOS (die zij ‘vlogs’ noemt) “leuke initiatieven, maar niet direct (…) waartoe wij op aarde zijn. (…) het [is geen] content is die wij op een podium willen tillen.”

Dat interview is vijf jaar oud , maar in Hilversum is die houding niet veranderd. Online wordt nog altijd gezien als minderwaardig ten opzichte van lineaire televisie. En de kijker wordt stelselmatig onderschat, want die zou geen moeilijke onderwerpen dulden. Maar kijk naar de YouTube-kanalen van Vox of Kurzgesagt : die leggen zware onderwerpen als klimaatverandering of racisme toegankelijk uit voor een grote, jonge doelgroep. Zonder dat er een blik BN’ers wordt opengetrokken, of dat er stomme spelletjes worden bedacht. Nee, gewoon door er geld, tijd en liefde in te steken. En ja, speciaal gemaakt voor online. Niet voor televisie. Want dat doe je gewoon op een andere manier.

Waar de liefde voor online ook in ontbreekt is de presentatie. Ik schreef eerder al eens over de app van de NPO . In de bijna vier(!) jaar sinds ik dat artikel schreef is er nauwelijks iets veranderd. Nog steeds is de app helemaal gebouwd rondom het idee dat je televisie wilt terugkijken. In de app staat bij elk programma prominent het afleveringsnummer en de oorspronkelijke uitzendtijd en datum, alsof je dat ooit zou willen zien als je online video kijkt. Die uitzenddatum en tijd staat trouwens bij alle programma’s in een onleesbaar lichtgrijs lettertype op een donkerblauwe achtergrond . Als de app een televisieprogramma was zou de netmanager op z'n achterste poten staan, maar in de app is het al maanden zo. Het toont maar weer aan dat de NPO de app niet ziet als een hoofdkanaal, maar als een bijzaak.

Die minachting voor de online kijker komt overal terug bij de NPO. Ook bij Andere Tijden . Die hebben een YouTube-kanaal. Het is echter pijnlijk duidelijk dat de video's hermontages zijn van de televisieprogramma’s. In een video over vrachtwagenchaffeurs hoor je Hans Goedkoop aan het begin van de video gewoon ‘goedenavond’ zeggen . Maar dat die video tóch 200.000 views heeft zegt veel over het potentieel van zo’n kanaal.

Want stel dat Andere Tijden niet zou verdwijnen maar meer afleveringen zou gaan maken? Geen hermontages, maar specifiek voor online gemaakte bingeworthy documentaires met hetzelfde budget, grondige research en archiefmateriaal als voor televisie. Dat zou een stuk beter werken dan 'jongeren' teruglokken naar lineaire televisiekanalen. Waarom doet de NPO dát niet?

Het antwoord op die vraag zit ook in dat Nieuwsuur -interview. Frans Klein zegt dat “er gelukkig in Nederland nog steeds heel veel mensen televisie kijken.” Dat zegt hij niet alleen uit een soort stille hoop dat iedereen net zoals in 1975 weer stipt op zondag om 20.25 Nederland 1 aanzet om Showcolade te kijken. Hij zegt het ook omdat in Hilversum geldstromen gekoppeld zijn aan lineaire programma’s. Dat verandert maar langzaam, en er is ook weinig reden voor. 20% van het NPO-budget bestaat uit STER-inkomsten, bijna allemaal uit televisiereclames want de mogelijkheden om online te adverteren zijn sinds 2020 beperkt. Hoe vaak de NPO ook roept dat ze online serieus nemen: als je geld (en dus kwaliteit) wil in Hilversum moet je een televisieprogramma maken.

De commerciële concurrenten (DPG Media, RTL, SBS) hebben jarenlang gelobbyd dat de publieke omroep online zo weinig mogelijk mag. Dat heeft gewerkt. In een tijd waarin iedereen voor online gemaakte content kijkt maakt de publieke omroep vooral programma’s voor een oudere doelgroep, op een oud medium, dat uiteindelijk, net zoals die doelgroep, zal uitsterven.

Hoe de publieke omroep in 2021 nog steeds worstelde met het internet en dacht dat ze jongeren wel weer voor de buis konden krijgen. Je had er een prachtige aflevering van Andere Tijden over kunnen maken.

Mediadieet

Wat ik de afgelopen twee weken keek, luisterde en las.

• Coded Bias . Documentaire over vooroordelen in algoritmes, zoals gezichtsherkenning. De film volgt MIT-onderzoeker Joy Buolamwini die ontdekte dat software haar gezicht niet herkent. Uiteindelijk mag ze getuigen voor het Amerikaanse congres. Verder zijn er met name veel voorbeelden van hoe het fout kan gaan. Ik bleef daarom vooral achter met het gevoel dat ik naar een lange Tegenlicht -achtige aanklacht had gekeken. Echt prekerig wordt het gelukkig niet, maar wederhoor en focus had het beter gemaakt. (★★☆☆)

• Wat dreef Tristan? Zesdelige podcastserie van het AD over Tristan van der Vlis, die tien jaar geleden in Alphen aan den Rijn zes mensen doodschoot in winkelcentrum De Ridderhof. Ik luisterde de eerste twee afleveringen. Dat ging helaas nogal van de hak op de tak. Van een terugblikkende burgemeester gaat het opeens naar de Columbine High-schutters. Dit was een goede podcast geweest als de makers beter geselecteerd hadden in het materiaal en per aflevering één onderwerp hadden uitgelicht. Jammer. (★★☆☆)

• How Music Got Free (2015). Boek van Stephen Witt over de ontwikkeling van muziekpiraterij rond de eeuwwisseling. De hoofdrolspelers: de uitvinder van de MP3, de grootste platenbaas én de medewerker van de CD-perserij die duizenden albums van de grootste sterren vroegtijdig lekte. Non-fictie, maar leest als een spannende detective. Warm aanbevolen voor iedereen die ooit een iPod met gigabytes aan 'gevonden' muziek had. (★★★★)

De beste linkjes

• De New York Times laat zien welke kunst er de afgelopen decennia boven de haard in het Witte Huis hing .

• De helikopter die op Mars vloog heeft een stukje stof aan boord van het eerste vliegtuig van de gebroeders Wright . (via Joost & Kees )

• Wil je gebarentaal leren? Zet je webcam aan en ga aan de slag . En hoe vet zou het zijn als iemand dit ook voor Nederlandse gebarentaal zou maken? (via Halfvet )

• Zo werkt een verbrandingsmotor (met animaties).

• Hoe bouw je een gebruikersvriendelijke website? Door alles te doen wat ze niet op deze site doen . (via trouwe lezers Tomas)

• Privacy-first berichtendienst Signal maakte Instagram-advertenties op basis van persoonlijke data. Wat er daarna met die advertenties gebeurde zal je niet verbazen .

• Internetarchivaris Jason Scott heeft het in zijn podcast over waarom je nooit interactieve films moet maken (maar hij dat toch deed) .

• In de Verenigde Staten is bijna een derde van de bevolking volledig gevaccineerd. Maar de moeilijkste vaccinaties moeten nog komen: die voor de mensen die twijfelen of weigeren. Waarom willen mensen geen prik ?

• Podcast This American Life volgt een bekende Republikeinse campagneleider die Trumpstemmers probeert te overtuigen om een prik te nemen .

• En hier in Nederland kun je overgebleven vaccins uit de prullenbak halen en in een arm stoppen met deze website .

• Softwarebedrijf Basecamp maakte onlangs bekend dat "maatschappelijke en politieke discussies" niet meer toegestaan waren op de interne communicatiesystemen. Het gevolg van die (en andere) beslissingen was dat bijna een derde van het bedrijf ontslag nam. Hoe Basecamp ontplofte .

• Een van de minder geslaagde Lego-sets uit de geschiedenis: concentratiekampen .

• Schapenboer Wilf uit Wales eet al tien jaar hetzelfde diner en dat (en zijn 71 schapen) maakt hem gelukkig .

• Iggy Pop en zijn kaketoe zijn helemaal fan van de nieuwe plaat van Sleaford Mods .

• In het Vlaamse Mortsel werd in een kringloopwinkel een fotoalbum gevonden met een vrouw die met zo'n 200 Hollywoodsterren op de foto staat. Wie is die vrouw ?

• Als mensen mij vragen waarom ik al bijna 15 jaar op een Mac werk stuur ik ze voortaan dit Twitter-draadje .

De beste gifjes

De chef kattengifjes kreeg afgelopen week een uitnodiging voor de vaccinatie. Vanwege haar astma zit ze in de groep die jaarlijks de griepprik krijgt, vandaar. Ik moet zelf helaas nog even wachten, 'de partner van' telt niet, 'eigenaar van een knuffelaap met existentiële twijfels' ook niet. Hopelijk tast het vaccin haar vermogen tot het vinden van goede gifjes niet aan!

Deze kat is nog wat onwennig met grote veranderingen in het leven.

Deze kat probeert zich zo goed als het kan aan te passen.

En deze hond heeft het leven gewoon helemaal omarmd en zit keihard te genieten.

En voor jou is het genieten afgelopen, want dat was het!

Op maandag 24 mei vieren we dat zo'n 2000 jaar geleden een groep van 120 mannen opeens wartaal uitsloegen en op straat mensen bekeerden en zo'n 3000 mensen met water overgoten. Inderdaad: Hemelvaart!

Om dat te vieren breng ik die avond om 20.00 een mooie combinatie van wartaal in uw mailbox: de 138-ste Circulaire.

Tot dan!