Hallo! Ik kreeg twee weken geleden een mailtje van het ANP. Ik dacht dat ze misschien een leuk persbericht wilden schrijven over de 131-ste editie van deze nieuwsbrief, maar helaas was het een aanmaning: of ik even snel €450 wilde betalen voor een foto die ik per ongeluk had gebruikt.

Hoe dat afliep leest u in deze editie. Maar gelukkig heb ik ook nog gewoon de vertrouwde linkjes en kattengifjes.

Veel plezier met deze Circulaire!

---

De permissiemachine

Twee weken geleden kreeg ik een mailtje van het ANP. Of ik even €450 wilde dokken, want ik had een foto van ze gebruikt zonder daarvoor te betalen. Permission Machine , een Belgisch bedrijf, speurt voor het ANP automatisch het internet af, en stuurt dan vervolgens facturen.

Die foto stond sinds begin 2020 op mijn website. Ik opende daar toen een archief van alle oude Circulaires , zodat ze ook goed terecht kwamen in het webarchief van de Koninklijke Bibliotheek.

Toen ik dat archief opzette wist ik al: dat kan gezeik opleveren. Dankzij mijn vrijwilligerswerk voor Wikipedia weet ik inmiddels meer over het auteursrecht dan me lief is. Als ik een euro zou krijgen voor elke keer dat ik tegen iemand zeg ‘je kan niet zomaar elk plaatje van Google gebruiken’ zou ik nu voor iedereen die ANP-boetes kunnen betalen.

Ik ben heel voorzichtig met beeldmateriaal. Ik maak het zelf, gebruik foto's die een Creative Commons-licentie hebben, overduidelijk promotioneel zijn of onder het citaatrecht vallen (zoals screenshots van films en series die ik recenseer). In het Circulaire -archief zitten meer dan 100 afleveringen, met bijna 1.000 plaatjes. Ik ben al die duizend afbeeldingen handmatig doorgegaan, en heb alles verwijderd waar ik bedenkingen bij had.

Alles, dacht ik. Maar een foto uit 2017 van een man met een fiets tijdens de G20-rellen in Hamburg was er doorheen geslipt. Die foto had ik gebruikt bij een link naar een Tumblr-blog dat rare foto’s verzamelt, en daar zonder enige bronvermelding op stond. Die foto staat daar trouwens nog steeds . Ik had dus maar moeten ruiken dat de rechten van die foto bij het ANP liggen.

Nee, ik had die foto niet moeten gebruiken. Maar helaas is De Circulaire een persoonlijke nieuwsbrief waar ik niks mee verdien, en kan ik geen juridische afdeling betalen die al mijn afbeeldingen checkt. Uiteraard had ik die foto direct verwijderd als me dat was gevraagd, en ik ben zelfs wel bereid om daar een redelijke vergoeding voor te betalen. Maar €450 is niet redelijk. De betreffende pagina in het Circulaire -archief is het afgelopen jaar letterlijk vier keer bezocht, inclusief het bezoek van de medewerker van Permission Machine.

Het wrange is dat er juridisch gezien weinig tegenin te brengen valt. Dit soort claims voelen oneerlijk, maar voor de wet is elke reproductie van een werk, of dat nou op de voorpagina van de Telegraaf staat of als thumbnailtje in een persoonlijk nieuwsbriefje gelijk. Ik ben lang niet de enige sukkel die zo’n claim van het ANP heeft gekregen , en mensen die ervoor kiezen het te laten komen tot een rechtszaak verliezen meestal. Dit is gewoon hoe het auteursrecht, helaas, werkt.

Juridisch heeft het ANP misschien gelijk, moreel kun je er wel wat vraagtekens bij zetten. Want mijn eerste gedachte toen ik die mail zag was: stik er maar in. Ik gooi al m’n websites offline en hou op met het schrijven van De Circulaire . Want nee, ook voor de kattengifjes in deze nieuwsbrief heb ik geen licentie. Het is een kwestie van tijd voordat ook dáár een paar handige jongens een business model omheen ontwikkelen en geld gaan claimen van willekeurige mensen die ergens een gifje van een kat op een skateboard neerzetten.

Als ík, met al mijn voorzichtigheid en redelijk wat kennis van het auteursrecht, dit blijkbaar al niet goed kan doen, hoe moet de gemiddelde webmaster van de lokale tennisvereniging dit dan netjes doen?

Het antwoord laat zich raden: niet. De enige manier om geen boetes te krijgen is door je spullen op gereguleerde platforms te zetten zoals Facebook, Tumblr, YouTube en Twitter, die legers advocaten hebben die collectieve regelingen treffen ( bekijk deze video van Tom Scott maar eens ). Of je moet álleen maar Creative Commons-afbeeldingen gebruiken (wat je creativiteit behoorlijk beperkt). Helemaal geen plaatjes gebruiken. Of gewoon geen website hebben.

Om een vriend te citeren die hetzelfde heeft meegemaakt: het internet was vroeger een stuk leuker.

Hoe het is afgelopen? U raadt het al: betalen en huilen. Dankzij de geweldige inzet van een bevriend jurist (ze heeft inmiddels een taart ontvangen) heb ik een verweer gestuurd en een lagere berekening gemaakt van €157,50. Dit bedrag heb ik direct overgemaakt. Ik heb vervolgens niks meer vernomen van de permissiemachine.

Daarnaast heb ik alle plekken waar je De Circulaire online kon teruglezen offline gehaald. Datzelfde geldt ook voor tientallen websites die ik, soms al meerdere decennia, had draaien en waar afbeeldingen opstonden, want ik wil uiteraard voorkomen dat me dit nog eens overkomt. Alle afbeeldingen op die sites moet ik stuk voor stuk gaan doornemen en controleren. Ze komen ooit wel weer online, maar gezien de omvang (het gaat hier over duizenden pagina's) ben ik daar nog wel even zoet mee. En eerlijk gezegd heb ik wel wat beters te doen.

Mocht u als trouwe lezer mij een beetje financieel willen steunen dan kan dat. U kunt via deze Tikkie een bedrag overmaken . Alles wat ik overhou boven het bedrag wat ik heb betaald (en eventueel wat er nog bij gaat komen) gaat naar de vereniging Open Nederland , die zich inzet voor het gebruik van Creative Commons-licenties. Als u in het berichtje uw adres achterlaat (of het mij namailt) dan stuur ik een setje Circulaire -stickers met de snoet van Barrie, die het ook allemaal niet meer weet.

❤️😎 leES UW OuDE MSn ChAtLOgS WeER 🤡💩

Goed, even iets leukers. Trouwe lezer Menno had een vraag: hij had nog wat oude chatlogs liggen van MSN Messenger in XML-formaat. Of ik niet een tooltje kon bouwen waarmee hij die chatlogs weer kon bekijken? Ik ben de kwaadste niet (ik heb nog overwogen om €450 per uur te vragen) dus dat tooltje is er nu: lees uw oude MSN Messenger logs en exporteer ze in CSV en JSON .

Mediadieet

Wat ik de afgelopen twee weken keek, luisterde en speelde.

🧝‍♀️ Zelda: Breath of the Wild . Het laatste deel in de populaire reeks Nintendo-games is alweer 4 jaar oud, maar ik speelde 'm voor het eerst. Ik heb er ruim 85 uur over gedaan om Ganon te verslaan en alle Divine Beasts op te lossen. Het was het meer dan waard. Ik zou niet weten hoe je anders de avondklok nog een beetje doorkomt. (★★★★)

♟ The Queen's Gambit . Zevendelige Netflix-serie over een meisje met een buitengewoon talent voor schaken (en het nemen van drugs). Wat ik vooral zo fijn vond aan The Queen's Gambit was dat alle karakters gewoon normaal tegen elkaar deden, zonder overdadig drama. Dat het daardoor nog steeds bijzonder onderhoudend was zegt veel over hoe goed de serie geschreven is. En blijf vooral even zitten na de laatste aflevering voor de fantastische aftiteling met Duits expressionistische animaties gemaakt in Processing . (★★★☆)

🌡 The Weather Station - Ignorance . Vijfde plaat van deze folkband rond de Canadese Tamara Lindeman. Ze komt hier los van die folkmal, waardoor de zware teksten (hartzeer en klimaatverandering) een dansbaar jazzy randje krijgen. (★★★☆)

De beste linkjes

• Vincent de Boer was meer dan twee jaar bezig met een abstracte animatiefilm van 4056 tekeningen: The Stroke (via Halfvet ).

• Same Energy is een zoekmachine die gerelateerde plaatjes zoekt. Moeilijk uit te leggen, gewoon even proberen .

• Datajournalist Wouter van Dijke maakte eerder het zeer verslavende spelletje Woonplaatsguesser . Wat is de volgende stap? Natuurlijk: zoek de straat .

• Waarom ziet Jurassic Park er na 28 jaar nog steeds zo goed uit? Die vraag, en nog veel meer vragen over visuele effecten, worden beantwoord door een expert .

• Een kerkhof van Sovjet-computers . (via Joost & Kees )

• In het klimaatdebat gaat het vaak over kernenergie. Maar hoeveel mensen zijn er eigenlijk overleden door kernenergie vergeleken met andere energievormen ?

• Viroloog Jaap Goudsmit deed afgelopen week een overtuigende oproep: vaccineer iedereen boven de zestig zo snel mogelijk. Dat betoog deed hij In een artikel in het NRC en, als je wat meer tijd hebt, twee uur lang in de podcast met Gijs Groenteman .

• Waarom een foto van Alexandra Ocasio-Cortez in een bikini heel veel zegt over de toekomst van kunstmatige intelligentie .

• Hoe zorg je ervoor dat je als politieagent niet met je hoofd op de socials terecht komt als mensen video's van je maken? Simpel, speel gewoon wat auteursrechtelijke beschermde muziek af . Misschien kunnen ze ook tegelijkertijd wat ANP-foto's in beeld houden voor extra effect!

• Jelmer de Boer ontdekte dat hij autisme had en schreef daar een heel mooi en helder blog over .

• Mijn oud-collega Jerry maakte een twitterbot die elk uur een niet bestaande kat in je tijdlijn gooit .

• Iedereen (en z'n kat) heeft me de afgelopen week gewezen op het nu al klassieke filmpje van die advocaat uit Texas die z'n kattenfilter niet uitkreeg. Hier is alles wat je ooit wilde weten over dat kattenfilter .

• Een foto van een aster, die in 2004 in Den Haag werd genomen, werd de afgelopen week opeens 78 miljoen keer per dag bekeken op Wikimedia Commons en niemand snapte waarom .

• De Britse familie Marsh neemt versies op van bekende hits met nieuwe pandemische teksten. De versie van Bonnie Tyler's Total Eclipse of the Heart is vrij briljant . (via Yvette)

• Een poos geleden veilde het wassenbeeldenmuseum van Hollywood een aantal exemplaren. Je vraagt je af waarom . ( via 82% )

De beste gifjes

Zoals altijd samengesteld door de uitermate efficiënte Lotte Belice, die hard op weg is om alle 120 shrines in Zelda: Breath of the Wild te halen!

Stel je toch voor dat je in de trein zou zitten en deze conducteur zou hebben.

Deze kat heeft het niet op de fakes .

En deze vogel is heel goed in z'n eigen graf graven.

En dat was het!

Mits ik niet gesommeerd wordt tot het staken van deze nieuwsbrief door nog meer schadeclaims komt de volgende Circulaire uit op maandag 1 maart. In die aflevering leest u dan de eerste resultaten van mijn rondgang langs alle verkiesbare partijen in Nederland (het zijn er godzijdank 37 geworden en niet 89), en hoe zij de overheids-ICT op peil hopen te krijgen. Tevens is het 1 maart Nationale Complimentendag , dus goed gedaan Hay.

Tot dan!