Hola! Een heel fijn 2019 en welkom bij de eerste editie van De Circulaire, geschreven op de grote reis door Latijns-Amerika die ik samen met de chef kattengifjes maak door Bolivia, Peru, Ecuador en Spanje.

De structuur van De Circulaire zal de komende twee maanden iets anders zijn dan je gewend bent. Ik schrijf alles op een iPad met een los toetsenbordje, in hostels waar je hoopt dat er wifi is. Dat kan allemaal, maar lastige dingen worden daardoor net iets té lastig. Daarom zullen er helaas geen kattengifjes zijn (ik weet het, het gaat opzeggingen regenen). Er zullen iets minder linkjes zijn, en de links die er zijn staan in één lijst in plaats van drie.

En dan is er natuurlijk nog wat ik hier allemaal meemaak. Ik heb lang nagedacht over hoe ik dat verslag ga doen. Ik hou zelf een dagboekje bij met alles wat we hebben gedaan, maar ik denk dat het voor het publiek van deze nieuwsbrief te persoonlijk en ook gewoon te lang en te saai is om dat integraal te plaatsen.

Ik ben hier ook nog te kort om een goed verhaal te schrijven over onze reis. Dat komt in een van de volgende edities. Jullie krijgen wel een samenvatting van onze route, willekeurige dingen die ons opvielen en de leukste dieren die we tegenkwamen onderweg als vervanging voor de kattengifjes.

Heel veel plezier, met deze speciale editie van De Circulaire !

---

De route: week 1 en 2

Onze reis begon in de grootste stad van Bolivia: Santa Cruz. We begonnen daar omdat het op slechts 400 meter hoogte ligt. Hoogteziekte kan echt een probleem zijn, en aangezien veel delen van Bolivia op meer dan 4000 meter hoogte liggen is het beter om het rustig op te bouwen. Iberia vloog echter niet met een overstap vanaf Amsterdam naar Santa Cruz, dus besloten we nog een paar dagen in Madrid door te brengen. Ook geen straf. We hadden zelfs tijd voor een dagtripje naar Toledo, maar daar hing een klein beetje mist.

Santa Cruz was verder een beetje saai, afgezien van de dierentuin. Daarna zijn we met een trufi (een soort van kruising tussen een minibusje en een SUV) op 31 december naar Samaipata gegaan, een mooi dorpje op de weg naar Sucre. Heel Santa Cruz doet dat ook, dus het was moeilijk om een hotel te vinden voor oudejaarsavond. Onze enige optie was een ‘ecolodge’, die bestond uit een vies huisje 3 kilometer buiten het centrum zonder stromend water en elektriciteit. Op de vloer lagen dode vlinders, op het toilet zaten grote spinnen. Gelukkig was het maar voor één nacht.

Daarna twee nachten in een heel leuk guesthouse gezeten bij mensen thuis. Een mooie trekking gemaakt in het Amborópark, naar de archeologische plek El Fuerte geweest en naar een mini-dierentuin geweest met aapjes en neusberen (zie de foto’s onderaan deze nieuwsbrief).

Vanuit Samaipata met de nachtbus naar Sucre. Onderweg moest nog een onderdeel worden vervangen. Hier zitten we in een heel fijn hotel met veel andere reizigers. Zoals dat vaak gaat doet iedereen ongeveer dezelfde route dus we komen een hoop mensen ongetwijfeld nog vaker tegen de komende twee maanden.

We volgen hier een paar dagen een uitstekende een-op-een cursus Spaans. Aanstaande woensdag gaan we naar mijnwerkersstad Potosí, die op 4100 meter hoogte ligt (we zijn een beetje bang voor hoogteziekte). Daarna gaan we door naar Tupiza en dan met een vierdaagse tour naar wat een van de hoogtepunten van deze reis moet worden: de zoutvlakte van Uyuni. Daarover in de volgende Circulaire ongetwijfeld nog veel meer.

De Circulaire-enquête: de uitslag

Elk Circulaire -jaar begint traditiegetrouw met de uitslag van de enquête. 35 lezers (zo’n 5% van het lezersbestand) namen de moeite om de enquête in te vullen. Gemiddeld gaf u De Circulaire een 8,1 . Dat is het laagste cijfr dat er ooit gegeven is (vorig jaar een 8,5, daarvoor een 8,2). Maar ik denk dat ik met zo’n dikke voldoende toch heel tevreden ben. Bovendien gaf niemand, net zoals vorige jaren, een cijfer lager dan een 7.

Wat vindt u goed aan deze nieuwsbrief? De kattengifjes, natuurlijk. De variatie, kwaliteit en hoeveelheid van de linkjes. “Het voelt als een warme knuffel.” De frequentie. En “de mix van onderwerpen en de gortdroge toon van jou.”

Wat kan er beter ? Er zijn volgens u weinig dingen die echt beter kunnen. Misschien iets minder linkjes per editie. “De programmeursverhalen snap ik nooit, daarmee onderstrepend hoe erg ik de boot der moderniteit heb gemist” (ach gossie). Meer originele content. “Meer nieuws over de chef kattengifjes” (dat is vast haar moeder).

Wat u nog mist : een lezersfoto (u mag ze altijd opsturen!). Netflix tips (heb ik helaas niet). “Complottheorieën” (de kattengifjes maken uw kinderen autistisch, pas maar op). “Muziektips met links naar Spotify” (heb ik dat niet regelmatig gedaan?). “Een Circulaire meetup/borrel” (misschien bij editie #100). En natuurlijk “De garde aflikken als je net je cakebeslag hebt gemaakt” (daar heeft u mij niet voor nodig hoor).

U gaf mij heel veel tips over dingen die we komend jaar kunnen gaan onderzoeken bij de redactie van Pointer , de nieuwe datajournalistieke titel van de KRONCRV waar ik vanaf 4 maart voor ga werken. Ik ga ze allemaal goed doorlezen, dus hartelijk dank.

Bijna de helft van de respondenten wil graag een Circulaire - podcast . Ik heb goed nieuws voor u, want die gaat er komen. Voorlopig eenmalig, als experiment, en het gaat nog wel even duren. Als u nog tips heeft over hoe De Circulaire moet klinken hoor ik het graag.

Ook geldig voor bijna de helft van de respondenten: ze voelen zich al minstens twintig jaar 27. En de altijd lastige vraag of het “friet” of “patat” is gaan we hier ook niet beslissen want dat was vrijwel 50/50. Er kwamen veel soorten favoriete koekjes voorbij: stroopwafels, bokkenpootjes, ‘als er maar chocola op zit’, mergpijpjes en punselles (wat zijn dat?)

Ten slotte: uw grote wens voor 2019. “Dat die helse website Facebook kapot gaat.” “Een nieuw rechterknie”. “Ajax kampioen, NEC mag ook iets winnen” (met dat laatste ben ik het zeker eens). “Een vette Nederlandse premiere van mijn VR-project over Oost-Oekraïne getiteld Rozsypne, suggesties welkom en info via Nienke Huitenga.” (volgende keer vraag ik gewoon geld voor dit soort advertenties hoor). “Dat vaderschap toch tegen alle verwachtingen in voor me blijkt weggelegd” (ik weet niet wie je bent, maar ik heb het volste vertrouwen). En “persoonlijk contact met een buitenaardse intelligentie”.

Ik wens u een buitenaards goed 2019 en bedank u hartelijk voor het invullen van deze enquête!

De opvallende dingen van Bolivia

Wat viel ons allemaal op in Bolivia tot nu toe?

• Bolivianen zijn gek op het vernoemen van parken en pleinen naar belangrijke data. Bij de AirBnB in Potosí, onze volgende bestemming, zijn om de hoek drie parken, vernoemd naar 10 november, 6 augustus en 25 mei.

• Veel hotels hebben geen regulier heet water met een boiler, dus het warme water voor de douche wordt verwarmd in de douchekop . Het merk van deze douchekoppen is Lorenzetti en voor zover ik kan zien is het Braziliaans. De manier waarop het vaak gemonteerd is, met een hoop elektrische draadjes en plakband in een ruimte met stromend water, zou de meeste Nederlandse elektriciëns wel een beetje doen fronsen.

• Bolivia staat niet bekend om het geweldige eten, maar het is gelukkig niet alleen rijst en bonen, zoals ons was voorgespiegeld. Sterker nog: bonen zijn we nog nauwelijks tegengekomen. Wat er wel heel veel is: pollo, pollo, pollo! Kip is alomtegenwoordig. Het meest Boliviaanse gerecht dat je kan krijgen is een stuk gefrituurde of gebraden kip, rijst, een gekookte aardappel of frietjes en, als je geluk hebt, drie blaadjes sla en een plakje tomaat. Die sla kun je dan beter niet eten, want dat is gewassen met kraanwater waar onze tere Europese maagjes niet tegen kunnen.

• Heel Bolivia rijdt Japans. Vooral Toyota is favoriet en dan specifiek de Toyota Corolla in hatchbackmodel (ik weet wel wat mijn volgende auto wordt). Sommige auto’s komen zelfs rechtstreeks uit Japan (waar ze links rijden) en zijn provisorisch omgebouwd: we zaten in een taxi waar het stuur links zat, maar alle meters nog rechts! De taxi’s zijn hier trouwens prima: ze bedotten je niet en vragen gewoon een prima prijs, zonder dat je hoeft te onderhandelen.

De beste linkjes

• Op de valreep van 2018 schreef Lex Boon voor het Parool misschien wel het allerleukste verhaal van het jaar: een Japanse man schrijft al veertig jaar elke dag exact dezelfde brief naar een hotel in Volendam. Maar waarom ?

• Rupert Murdoch werd op het strand gefotografeerd terwijl hij een boek las. En je zult echt niet geloven welk boek dat was .

• Nicky Case, die prachtige interactieve visualisaties maakt, probeerde in 2018 elke maand een nieuw goed voornemen uit. Heel interessant , en ik kan u ook zeker het hele korte filmpje over mediteren aanbevelen .

• Weet je wat best lastig is als je in New York woont? Als je een fobie hebt voor liften .

• Ook al zijn er vast lezers die gruwelen van het idee van twee maanden backpacken door Zuid-Amerika, in de jaren zeventig was alles echt nog veel ingewikkelder .

• Waarom zijn er toch zo ontzettend veel katten in Istanbul ?

• Waarom is het soms zo lastig om te kletsen met mensen van andere culturen? Misschien omdat jij een kokosnoot bent en zij een perzik zijn .

• Hoe kon Donald Trump toch president van de Verenigde Staten worden? Heel belangrijk was The Apprentice , de realityshow waarin mensen streden om een baan in zijn bedrijf. The New Yorker schrijft een uitgebreid profiel van de man achter dat programma: Mark Burnett .

• Harriet Duurvoort schreef rond de Kerstdagen een gevoelige column over een onderwerp waar veel te weinig over wordt geschreven: eenzaamheid en gemeenschapszin .

• Er is eindelijk een versie opgedoken van de mythische SimCity voor de NES .

De leukste dieren van Bolivia

Zoals ik al schreef: kattengifjes worden iets te veel van het goede de komende twee maanden, maar in plaats daarvan krijgt u: de leukste dieren van Bolivia!

Deze struisvogel bijvoorbeeld, die helemaal niet blij is dat hij in deze nieuwsbrief staat.

En deze puppy is gewoon extreem schattig.

In de dierentuin van Santa Cruz hebben we ontdekt dat reuzeschildpadden niks anders doen dan elkaar dekken.

En een bezoek aan Bolivia zou natuurlijk niet compleet zijn zonder dat we eindelijk een Boliviaans doodskopaapje in het echt zouden zien, en dat is gelukt!

Barrie vond het weerzien met zijn soortgenoten heel ingewikkeld.

Poeh! Dat was het!

Ik hoop dat u plezier heeft gehad van deze eerste reiseditie van De Circulaire . De volgende editie verschijnt op maandag 21 januari. Waarschijnlijk zijn we dan net terug uit de Uyuni-zoutvlakte en aan het acclimatiseren op 3800 meter hoogte in La Paz.

Tips (vooral voor Peru en Ecuador), bemoedigende woorden en groetjes aan de chef kattengifjes zijn altijd welkom, maar ik reageer misschien iets trager omdat ik niet overal wifi heb.

Hasta luego !