Buenos Dias! Op het moment dat je dit leest zijn de chef kattengifjes en ik al weer bijna vier weken on the road en tóch hebben we elkaar nog steeds niet de nek omgedraaid. Een teken van een gezonde relatie!

In deze Circulaire lees je wat we de afgelopen twee weken hebben uitgevoerd, wat ons opviel in Bolivia, vind je de leukste linkjes en zie je een foto van een viscacha . Wil je weten wat dat is? Lees verder!

---

De route: week 3 en 4

De vorige Circulaire verzond ik toen we in de hoofdstad van Bolivia waren: Sucre. De volgende stop was Potosí, de hoogste stad ter wereld op 4.100 meter.

Potosí is vooral bekend vanwege de Cerro Rico , de berg waar tin en zilver uit word gehaald. We hadden een tour door de mijn kunnen doen, maar lichte claustrofobie (ondergetekende) en astma (de chef kattengifjes) weerhield ons ervan. We hebben in plaats daarvan een rondleiding gehad door het Casa National de Dinero (“De Munt”, in goed Nederlands) wat ook heel leuk was.

Ook heel leuk: onze AirBnB. Helaas zat die wel boven een karaokeclub. Gelukkig hield het valse gezang op na 1 uur ‘s nachts.

De volgende stop was Tupiza, dicht bij de grens met Argentinië. Vanaf daar zouden we onze vierdaagse tour naar de zoutvlaktes van Uyuni gaan maken, wellicht de belangrijkste attractie van Bolivia.

We verbleven in Hotel Butch Cassidy (men zegt dat hij en de Sundance Kid hier in de buurt zijn omgelegd). Het hotel was heerlijk, maar helaas was er een groot folkfestival in de buurt dat tot 4 uur ‘s nachts doorging; een half uur later begonnen de werklui op de bovenste verdieping aan de uitbreiding van het hotel.

In Tupiza deden we ook nog een klein tourtje. Tot onze verrassing bleek onze gids dezelfde jongen te zijn die ons had ingecheckt in het hotel. Een kleine wereld!

Ons verblijf in Tupiza was de opmaat tot het voorlopige hoogtepunt van deze reis: de vierdaagse tour naar de zoutvlaktes van Uyuni.

Die zoutvlaktes zouden we pas zien op de laatste dag. Eerst zouden we drie dagen hebben met prachtige landschappen en lama’s, urenlang rijdend over hobbelige weggetjes in een landcruiser .

De eerste twee dagen verliepen heel voorspoedig. De enige andere reisgenoot in onze auto was Steve, een stevige Brit van in de vijftig, vol met mystieke tatoeages. Hij was al vier jaar aan het reizen. Hij was veel in Nepal en India geweest, en liep alle mogelijke caminos in Spanje en Portugal richting Santiago de Compostella. Onze guide en chauffeur was Santos, een kleine schriele Boliviano die wat tanden miste door het onophoudelijk kauwen op cocabladeren. Het gezelschap werd compleet gemaakt door Sonia, de goedlachse kok met sproetjes.

We waren niet de enige auto van Tupiza Tours. De andere auto werd bestuurd door een man die óók Santos heette. In die auto zaten vier mensen: de Argentijnse Marcella, de Spaanse Mònica en het Franse stel Laurent en Héloïse.

Er waren veel hoogtepunten op die eerste twee dagen: de lamaboerderij, rode meren (van het ijzer) vol met flamingo’s en vooral de natuurlijke geisers in een landschap dat soms wel op een andere planeet leek.

De derde dag verliep wat minder voorspoedig: we waren nog niet eens een half uur weg uit het dorpje toen de auto van de andere Santos stil langs de weg stond. Beide achterwielen stonden volledig schuin. Er was maar één conclusie mogelijk: de complete achteras was gebroken. De auto kon onmogelijk verder.

Vervolgens moesten we wachten op een andere auto. In de tussentijd konden we verpozen in een hostel in de buurt waar een oud toiletvrouwtje zonder tanden met een looprek haar 2 Boliviano’s incasseerde.

Na vijf uur wachten was er eindelijk een andere auto. De route moest een flink stuk worden ingekort, maar gelukkig zagen we nog wel een aantal bizarre rotsformaties.

Helaas was de ellende nog niet over, want we kwamen terecht in het afschuwelijke Hotel ‘Pato Donald’ (Oom Donald). Op de lakens zaten haren en oranje vlekken, bij de naar poep stinkende wc’s kon je uitglijden over een rotte banaan en de hele sfeer had griezelig veel weg van het hotel in ‘The Shining’. Tot overmaat van ramp had onze kok (die verder alleen maar fantastisch had gekookt) suiker in de spaghettisaus gedaan.

Gelukkig konden we de volgende dag naar de Salar de Uyuni, een zoutvlakte van meer dan 10.000 vierkante meter. We hadden geluk, want het had geregend, waardoor de vlakte op een gigantische spiegel leek.

Heel populair in de Salar is het om gekke perspectief-foto’s te maken, omdat je de horizon zo goed kan zien. Van te voren dacht ik natuurlijk: ‘aan die onzin ga ik niet meedoen’, om vervolgens op de Salar aan alle onzin mee te doen.

Na vier dagen tour werden we afgezet in het stadje Uyuni, dat dicht bij de Salar ligt. We wisten al dat er in Uyuni helemaal niks te doen viel, dus we hadden maar één nacht in een hotel geboekt om een beetje bij te komen. Maar toen we eenmaal hadden ingecheckt en even rondliepen door het stadje bedachten we ons opeens iets. Er gaan alleen maar nachtbussen naar La Paz, en dat zou betekenen dat we niet alleen de huidige dag zouden moeten doorbrengen in Uyuni, maar ook de volgende dag tot laat in de avond . Wat gaan we in vredesnaam doen in dat stadje, dat alleen bestaat uit deprimerende pizzarestaurants voor toeristen?

Dus deden we iets extreems decadents: we hebben heel fijn gedoucht in ons hotel, betaald, en toen zijn we dezelfde avond nog vertrokken met de nachtbus naar La Paz. Slopend (want tijdens de tour hadden we ook niet veel geslapen) maar heel fijn. Wat waren we blij toen we in La Paz aankwamen.

Na La Paz gaan we waarschijnlijk richting het Titicaca-meer, en daarna door naar Peru voor het tweede land op onze lange reis. In de volgende Circulaire dus misschien wel een verslagje van Machu Picchu!

Lezerspost

Ik kreeg heel veel berichten, opmerkingen en groetjes aan de chef kattengifjes naar aanleiding van De Circulaire #81, waarvoor hartelijk dank.

Een speciale vermelding voor de volgende lezers:

• Reem meldde dat de Lorenzetti -douches die het douchewater verwarmen in de kop ook wel bekend staan als ‘suicide showers’ omdat de combinatie van knullige elektriciteitsdraadjes en veel water niet zo heel handig is. Gelukkig is er dit artikel met tips over wat je moet doen om niet geëlektrocuteerd te worden .

• Felix had informatie over de gekke plantjes die aan stroomdraden groeien: ze komen uit de Bromelia-familie. In plaats van via de wortels krijgen ze het water via de blaadjes. Bij grotere Bromelia’s kunnen er zelfs poeltjes in de kroon ontstaan waar dan weer kikkers in kunnen leven. De ananas is overigens ook een Bromelia, maar Felix ziet die nog niet heel snel aan een stroomdraad groeien.

• Jacqueline meldde dat haar vader op z’n 75de Peru deed (dat is ook hoog) op een cocktail van paracetamol, whisky en cocablaadjes en op geen enkel moment last had van hoogteziekte. Ik heb me dus de afgelopen week goed bezat en ik heb inderdaad nergens last van.

De opvallende dingen van Bolivia

• Je kunt er vergif op innemen: ook al ben je in een dorpje met honderd zielen: er is altijd een basketbalveld.

• Elke televisie heeft tegenwoordig een sticker met de energieklasse. Dat is een letter, waar ‘A’ het meest zuinige is. In Bolivia zijn mensen zo trots op hun zuinige televisies dat ze die sticker er op laten zitten .

• Ook al zit je in een iets duurder hotel, om de een of andere bizarre reden zul je er niet snel WC-papier vinden. Ook al kost het niks, er wordt toch van je verwacht dat je dat zelf meeneemt.

• Boliviano’s zijn niet zo groot, dus het is een beetje raar dat deurbellen altijd heel hoog hangen waardoor al die arme oude Boliviaanse vrouwtjes moeten springen om aan te bellen.

• Nog zo’n rare zekerheid: als je hier ‘s avonds in bed ligt klinkt er altijd ergens een hoempapa-band.

De beste linkjes

• Het Postmuseum, pardon het Communicatiemuseum, pardon het COMM in Den Haag kent behalve een hoop naamswisselingen ook nogal wat strubbelingen met de directie. Follow the money kwam tot de ontdekking dat de huidige directeur de verbouwing wel heel erg voortvarend aanpakte (en daar zeer riant voor werd beloond).

• Ik moest lachen: opruimgoeroe Marie Kondo ingevlogen voor gemeentelijke herindeling .

• Via Joost: hoe Europa vergat te zwemmen (en het weer leerde) .

• Heb je altijd al een keer een week in een hotel willen verblijven en eten en dan wegrennen en de rekening niet betalen? Henk en Jolanda hadden er een dagtaak aan, maar staan nu voor de rechter .

• Vox legt in een filmpje uit waarom de zakken in broeken voor vrouwen altijd zo irritant klein zijn .

• Via Lex: twee 17-jarigen proberen te bellen via een ouderwetse draaitelefoon .

• Waarom je altijd moet ontwerpen met moeilijke data .

• Alle kado’s zijn uitgepakt, dus een uitstekend moment om eindelijk eens een genuanceerd artikel te lezen over de evolutie van Zwarte Piet .

• En voor de nostalgische nerds: het is vijftig jaar geleden dat de programmeertaal BASIC werd bedacht. Wat was daar eigenlijk zo geweldig aan ?

De leukste dieren van Bolivia

Ik weet dat ik mensen teleurstel door het gebrek aan kattengifjes in deze Circulaire. Maar even au sérieux mensen: de wifi in het hostel waar ik nu zit heeft een uploadsnelheid van 60 kilo byte (ja, kilo’s, geen megabytes). Als ik dus een gifje moet uploaden van zo’n 5 megabyte ben ik bij benadering een maand bezig.

Gelukkig hebben we hele leuke dieren in deze editie!

Deze kat kwamen we tegen op onze Uyuni-tour in een hotel gemaakt van zoutblokken.

En dít is dus een viscacha! Het lijkt op een konijn, maar het beestje is familie van de chinchilla.

En deze babylama kwamen we tegen op een bouwplaats en was gewoon een meetlint aan het opeten. Foei!

Eso es todo!

De volgende Circulaire verschijnt op maandag 4 februari. Vermoedelijk zitten we dan ergens in Peru, maar waar precies kan ik nu nog niet zeggen.

Hoe dan ook: al uw tips, klachten, liefdesbrieven én welgemeende complimenten zijn altijd welkom.

Hasta luego!